DİSTOPYALAR VE ÜTOPYALAR

 Çocukken Çoğumuz farklı Dünyaları hayal etmişizdir bazen kötü gerçekleşen dünyalar bazen iyiliğin hakim olduğu Dünyaları.Kendimize ait hissettiğimiz bu Dünyaların iyi versiyonları ÜTOPYA yı , Kötü versiyonları Distopyayı oluşturur.Distopya kısacası geleceğe ilişkin korku senaryolarıdır olmaması gereken korku senaryoları  insanlığa yönelik uyarı niteliğindedirler baskıcı yönetim şekliniz sürerse gerçekleşecek olan bu olur .Distopyalara örnek olarak George Orwell 'in 1984 , Hayvan Çiftliği ,Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünyası'nı ,Rad Bradbury'nin Fahrenheit 451 romanlarını örneklendirebiliriz.Ütopyalar ise bu kelimenin  tam zıttını olması gerekeni ifade eder.Örneğin Platon Devlet ,Thomas Moore Ütopia ,Campanella Güneş Ülkesi.Ütopia İlk olarak Thomas Moore Tarafından kullanılmıştır ,Distopya ise John Stuart Mill tarafından kullanılmıştır.Tarihte ilk olarak Ütopyalar ortaya çıktı çünkü halklar olumlu şeyler duymak istiyordu yasalar daha oluşmamıştı ve Filozoflar ideal devlet şekillerini yarattılar.Distopya ise baskıcı Düzenlerin iktidara gelmesiyle yazarlar Dünya Toplumlarını uyarmak istedi ve Distopyaları yarattılar.

ÜTOPYALARA ÖRNEKLER 

Tarihteki ilk Ütopya niteliği taşımayan fakat Ütopya kapsamına giren Platon'un Devlet adlı eseriydi.Devlet Olması gereken bir çok düzenlemeyi ideal yasaları yönetim şeklini düzenliyordu.Örneğin demokrasi Platon'un Devlet'ine göre yanlıştı çünkü halk tabakaları yanlış kişileri yönetime seçebilirlerdi .Bu yüzden Filozoflar Devleti Yönetmeliydi.İkinci Örnek ise Thomas Moore tarafından ortaya çıkarıldı.


SAVAŞLARIN OLMADIĞI GELİRİN EŞİT PAYLAŞILDIĞI BARIŞIN VE HUZURUN EGEMEN OLDUĞU BİR YÖNETME ANLAYIŞINA DAYANAN ÜTOPYA ADLI ESER ORTAYA ÇIKTI.Bu eser Ütopya ismini ilk kullanan eserdir.Üçüncü Ütopya Örneği ise Campanella'nın Güneş Ülkesiydi.Campanella'nın Ütopyasında Thomas Moore'a göre bir fark vardı O da Savaşların Oluşuydu.Campanella İnsanların Bir Adadaki Güneş Ülkesinde yaşadıkları bir Dünya yarattı.Kimse dışlanmıyor gelir adaletli dayanıyordu.Bu üç kitap Ütopya'nın tarihteki İlk örnekleridir.

DİSTOPYA ÖRNEKLERİ 

Tarihte ilk kez Distopya kelimesi John Stuart Mill tarafından kullanıldı.İlk Distopik Kitap Aldous Huxley tarafından yazıldı.Aldous Huxley dış Dünyayla bağlantısı kopuk bir Ada ülkesi hayal etti.Bu ülkede '' herkes herkes içindi'' ahlak ve değer yargıları tam tersine çevrilmiş yaşlılık önlenmişti.Adada medeni bir şekilde yaşayanlara uygar yaşamayanlara Vahşi Adı veriliyordu


.İkinci ve Üçüncü Distopya örnekleri George Orwell tarafından yazıldı.1984 ''Büyük Birader Sizi İzliyor ''  kavramı Edebiyat Dünyasına kazandırıldı.Cesur Yeni Dünyada ise Ford adı verilen bir Tanrı olduğu iddia edilen bir kişi insanları izliyordu.1984 te Dünya Üçe ayrılmıştı bu ülkelerden birinde yaşayan Winston karakteri'nin totaliter rejime karşı direnişini anlatıyordu eser.Hayvan Çiftliği ise teknik anlamda bir hiciv olmasına rağmen Distopya olarak kabul edilmektedir.Hayvanlar Çiftlik sahibine karşı direnişi ve Devrime kalkışmalarını anlatıyordu Eser.İlk başta kabul edilen eşitlik idesi dahil tüm ilkeler tersine çevrilmiş devrim gerçekleştirildikten sonra amaç untulmuştu .Ayrıcalıklıu hayvanlar vardı artık Çiftlikte.Sonrasında ise Ray Bradbury döneminin tarihsel koşullarından etkilenerek Fahreneit 451 adlı eserini yazdı.Kitaplar tehdit olarak görülüyordu bu eserde yakılıyordu hem de yangınları söndürmesi gereken İtfayeciler tarafından .Distopyalar görüldüğü gibi geleceğe yönelik uyarı niteliğindedirler.Günümüzde Pekçok Pulp Fiction örneği Distopyalar bulunmaktadır.Uyumsuz Serisi ,Açlık Oyunları.

Yorumlar

Yorum Gönder

Popüler Yayınlar